Bài viết được viết bởi Bác sĩ chuyên khoa II. Đặng Xuân Hoa – Phó Trưởng khoa Liên chuyên khoa – Bệnh viện Đa khoa Đống Đa
Đục bao sau thủy tinh thể hay còn gọi là đục thủy tinh thể thứ phát là một trong những nguyên nhân gây giảm thị lực đáng kể của bệnh nhân sau phẫu thuật lấy thể thủy tinh và đặt thủy tinh thể nhân tạo bằng phương pháp Phaco.Theo nhiều nghiên cứu tỷ lệ bệnh nhân bị đục bao sau là 20- 40% sau 2 năm – 5 năm.
Thủy tinh thể của người bình thường có cấu tạo gồm bao thủy tinh thể, biểu mô dưới bao, vỏ và nhân trung tâm.Trong phẫu thuật phaco bác sỹ chỉ hút sạch phần nhân trung tâm của thể thủy tinh đục, còn để lại một phần bao trước và toàn bộ bao sau có tác dụng cố định thủy tinh thể nhân tạo chắc chắn trong túi bao.
Bao thủy tinh thể là một lớp màng trong suốt, nguyên nhân của đục bao sau thủy tinh thể là do sự di chuyển của tế bào biểu mô còn sót lại ra phía sau. Sau phẫu thuật thay thủy tinh thể từ 6 tháng đến 1 năm nếu bị đục bao sau sẽ cản trở ánh sáng đi vào võng mạc gây tán xạ, người bệnh xuất hiện nhìn khó, mờ nhòe, chói, nhạy cảm với ánh sáng, nhìn mờ trở lại ngày càng tăng dần ảnh hưởng đến sinh hoạt, một số trường hợp người bệnh nhìn mờ hơn cả trước khi phẫu thuật đục thủy tinh thể, nhiều người bệnh chấp nhận giảm sút thị lực do đục bao sau, người bệnh không đi tái khám hoặc nghĩ mờ do thủy tinh thể nhân tạo có hạn
Điều trị đục bao sau khá nhẹ nhàng và đơn giản, bác sỹ sẽ dùng laser Nd:YAG để cắt một phần nhỏ bao sau bị đục ngay tại trục quang học trên mắt người bệnh tạo môi trường trong suốt cho mắt. Đây là thủ thuật không xâm lấn, không đau,an toàn và hiệu quả cao, trước khi laser người bệnh được nhỏ thuốc giãn đồng tử, nhỏ thuốc tê bề mặt, thời gian thực hiện khoảng 5- 7 phút phút, người bệnh có thể nhìn rõ trở lại vào ngày hôm sau.Thông thường nếu thị lực chỉ giảm do đục bao sau, sau khi thực hiện thủ thuật này người bệnh sẽ nhìn rõ như trước.
Để xác định khi nào sẽ phải laser Nd: YAG mở bao sau đục người bệnh sẽ được kiểm tra thị lực, nhỏ giãn đồng tử để đánh giá mức độ đục bao sau, các tổn thương khác nếu có để quyết định thời điểm phù hợp, tiên lượng sự phục hồi thị lực sau thủ thuật
Mỗi năm khoa Liên chuyên khoa – Bệnh viện đa khoa Đống Đa phẫu thuật cho hơn 600 ca Phaco. Trước đây bệnh nhân bị đục bao sau thủy tinh thể phải chuyển lên tuyến trên. Từ năm 2019 khoa Liên chuyên khoa được trang bị máy laser Nd: YAG từ đó đến nay đã thực hiện an toàn hàng trăm ca mở đục bao sau thủy tinh thể đem ánh sáng trở lại cho người bệnh.
